تنگ‌ترین خیابان جهان

قدمت خیابان به شکل امروزی، به اندازه‌ی تاریخ شهرنشینی نیست و به چند سده‌ی اخیر برمی‌گردد. گردشگری هم به شکل امروزین و رایج آن، از مظاهر چند دهه‌ی گذشته است. در این میان، خیابان‌هایی در نقاط مختلف جهان وجود دارند که چه برنامه‌ریزی نشده و چه از پیش طراحی شده، جاذبه‌ی گردشگری یک شهر یا کشور شده‌اند. ازسوی دیگر، «نخستین»‌ها و در کنار آن «ترین‌«ها که خیلی وقت‌ها هم اغراق‌شده هستند، خودشان جنبه‌ای دیگر از جذابیت‌های گردشگری را در جهان تکشیل می‌دهند. حال وقتی یک خیابان جاذب گردشگری، از «ترین»ها هم لقب می‌گیرد، شاید جاذبه‌ای مضاعف و دوچندان برای جذب گردشگر باشد.

خیابان وینارنا چرتوفکای پراگ از این قسم است. این خیابان عجیب در محله‌ی مالا استرانا (محله‌ی کوچک) در نزدیکی پل تاریخی چارلز (با قدمت قرن پانزدهم میلادی) و خانه‌ی فرانتس کافکا قرار دارد. این خیابان تنها حدود ۵۰ سانتی‌متر عرض و حدود ۱۰ متر طول دارد.

در این عرض، عملا تنها یک نفر می‌تواند رد شود و چون توریست‌های زیادی از آن استفاده می‌کنند، برای جلوگیری از تداخل و انسداد، در هر دو طرف خیابان، چراغ راهنمایی تعبیه شده است. این چراغ‌ها فعالند و مانند بسیاری از تقاطع‌های اروپایی، اگر فردی به یک سمت کوچه برسد و چراغ قرمز باشد، دکمه‌ای را فشار می‌دهد تا ماشین الکترونیک چراغ، فرمان سبز شدن را صادر کند. در آن هنگام، دیگر طرف مقابل برای عبور از خیابان مجاز نیست. در غیر این صورت، ترافیک گره می‌خورد!

این خیابان که روزانه تعداد زیادی گردشگر در پراگ، برای استفاده و تجربه کردن آن به این منطقه مراجعه می‌کنند، نزد اهالی، افسانه‌هایی هم دارد، ازجمله این‌که یک‌بار یک گردشگر چاق آلمانی در میانه‌های آن گیر کرده و با هول دادن دیگر حاضران، از همان سمتی که وارد شده بوده، خارج شده است.

البته معبرهای دیگری هم در شهرهای دیگری از جهان وجود دارند که در مقیاس‌های عرضی کوچک‌تر و بزرگ‌تر از این خیابان، ادعای باریک‌ترین خیابان جهان بودن را دارند؛ ازجمله خیابان اشپرویرهوف اشتراسه در شهر روتلینگن آلمان که در مقطع‌هایی با حدود ۳۰ سانتی‌متر عرض، از خیابان چرتوفکاری پراگ باریک‌تر است اما مساله این‌جاست که این معبر آلمانی، مشخصه‌ای از خیابان – ازجمله چراغ راهنمایی – ندارد که به آن کوچه نگوییم و خیابان فرضش کنیم. فیزیک و نمای آن نیز به کوچه شبیه‌تر است.

خیابان پارلمان اکستر انگلیس هم با ۶۵ تا ۱۲۰ سانتی‌متر عرض متغیر در طول ۵۰ متر، ادعای ثبت در کتاب رکوردهای گینس را هم دارد اما این یکی هم علاوه بر عریض‌تر بودن نسبت به معبر پراگ، مشخصه‌ای از خیابان را ندارد.

در این صورت، می‌توان گفت، در بسیاری از نقاط جهان، ازجمله در شهرهای مختلفی از کشورمان، کوچه‌هایی این‌قدر باریک وجود دارند که نام برخی از آن‌ها را کوچه‌ی آشتی گذاشته‌اند. چون معروف است که می‌گویند در زمان‌هایی، وقتی دو نفر با هم قهر بودند، اطرافیان، آن‌ها را طوری با برنامه‌ریزی به این کوچه‌ها وارد می‌کردند که مجبور شوند با یکدیگر رو در رو شوند و از این طریق، آشتی کنند.

به هر حال، این معبرها هرچند از فاصله‌ی کم بین دو یا چند ساختمان پدید آمده‌اند، به‌دلیل آن‌که مالکیت زمین‌های آن‌ها به شهرداری‌ها تعلق دارد، مکان رفت‌ؤآمد عمومی محسوب می‌شوند.

با همه‌ی این اوصاف، در خبرهای این سال‌ها، به همه‌ی ترین‌ها باید شک کرد. شاید مثال‌های دیگری باشد که نشان دهد خیابان‌هایی کم‌عرض‌تر از خیابان وینارنا چرتوفکای پراگ وجود دارند. با این حال، این خیابانی است که دو معبر اصلی را در پایتخت کشور چک به هم وصل می‌کند و بسیاری برای رسیدن به رستورانی به همین نام، در کناره‌ی رود عریض ولتاوا، مجبورند که از آن استفاده کنند؛ خیابانی که برخی قواعد راهنمایی و رانندگی در آن رعایت می‌شود؛ هرچند تنها وسیله‌هایی که با آن‌ها، طول این خیابان را می‌توان پیمود، علاوه بر کفش، اسکیت، اسکوتر و درنهایت، دوچرخه است.

گزارش و عکس از: علیرضا بهرامی – ایسنا